Mitropolit Ohridske arhiepiskopije: Srpska crkva podmeće laži, neslogu i raskol… (foto i video)

Agatangel Stankovski (65) vrdi da su potpuno lišeni iluzuje kako se rješenje njihovih problema može pronaći uz dobronamjernu koordinaciju i Srpske pravoslavne crkve…

OHRID: Regija, Putovanja, Zanimljivosti, vijesti, subota…17.X… 09: 14… Mitropolit Ohridske arhiepiskopije: Srpska crkva podmeće laži, neslogu i raskol… (foto i video)

Piše: Vladimir Jovanović

Agatangel Stankovski (65), mitropolit povardarski Makedonske pravoslavne crkve – Ohridske arhiepiskopije (MPC-OA) u tekstu na stranicama „Nove Makedonije“ tvrdi da su potpuno lišeni iluzuje kako se rješenje njihovih problema može pronaći uz dobronamjernu koordinaciju Srpske pravoslavne crkve.

No, istovremeno, čini se, ne pokazuje samo izvjesnu rezervisanost u pogledu inicijative koju je kod Carigrada nedavno preduzeo makedonski državni vrh, nego i u odnosu na „zeleni signal” od Vaseljenske patrijaršije da ona ozbiljno razmatra stupanje u kanonsko jedinstvo sa MPC-OA, a potom, posljedično, davanje tomosa o autokefaliji.

Između ostaloga, makedonska javnost polemiše da li će dobijanje tomosa od Vaseljenske patrijaršije značiti i obaveze ustupanjâ jurisdikcije Carigradu nad makedonskim eparhijama u dijaspori, te Vaseljenskome Patrijarhu darivanje stavropigije – jedne ili više drevnih crkava i-ili manastira u Śevernoj Makedoniji?

Od svojih ukupno 12 eparhija, MPC-OA ima 4 u inostranstvu: po jednu u Americi i Evropi i dvije u Australiji. Shodno 28. kanonu IV Vaseljenskoga sabora, ono što se u savremenome svijetu smatra dijasporom, potpada pod jurisdikciju Vaseljenske patrijaršije. Ali, taj kanonski imperativ nikad nije realizovan. Neke od crkava, poput Ruske ili Srpske, nemaju namjeru da se odreknu svojih jerarhija u inostranstvu i pretpotčine ih Carigradu.

Niti jedan od tomosa, koje je Vaseljenska patrijaršija tokom istorije odobrila, ne sadrži odredbe da se jurisdikcije odnosnih pomjesnih crkava rasprostiru van granica matičnih država!

Prema kanonima, važi i sljedeći princip teritorijalnosti: u jednome gradu (crkvenoj oblasti) može postojati samo jedan nadležni arhijerej. U dijaspori, međutim, ponekad se na jednoj teritoriji nalaze i više arhijerejskih katedri iz raznih pravoslavnih jurisdikcija.

Makedonci, koji su 1967. jednostrano proglasili autokefaliju otcjepljujući se od SPC, uprkos izolaciji od ostalih pomjesnih crkava su uspjeli da samostalno organizuju i dinamičan crkveni život svojih „pečalbara”u Evropi, Americi i Australiji. Eventualno pretpotčinjavanje tih eparhija Vaseljenskoj patrijaršiji može biti veoma bolno pitanje, ne samo zbog kontroverzne prošlosti grčko-makedonskih odnosa, nego i zbog činjenice da iz tih eparhija MPC-OA dobija znatan dio svojih novčanih prihoda.

Krajem prošloga mjeseca, premijer Zoran Zaev primio je delegaciju Sinoda MPC-OA, predvođenu poglavararom, arhiepiskopom Stefanom Veljanovskim, koja je „izrazila zahvalnost na pismu koje je premijer uputio patrijarhu Vartolomeju i Vaseljenskoj patrijaršiji i pozdravila ovu inicijativu kao važnu podršku Vlade u procesu obezbjeđivanja autokefalnosti MPC-OA”.

Do 1922. teritorija savremene Śeverne Makedonije nalazila se pod jurisdikcijom Vaseljenske patrijaršije. Ona je tomosom te godine prepuštila novoformiranoj SPC eparhije: Skopsku, Veleško-debarsku, Pelagonijsku, Prespansko-ohridsku, kao i dijelove Vodenske i Polijanske eparhije.

Istim tomosom SPC je dobila priznatu jurisdikciju za ondašnju Kraljevinu SHS (Jugoslaviju), koja je i danas važeća. Osim Śeverne Makedonije, uključuje i Crnu Goru, kao i teritorije ostalih nezavisnih postjugoslovenskih država: Srbije, Slovenije, Hrvatske, BiH, Kosova.

U tomosu Vaseljenske patrijaršije iz 1922. na dva mjesta se pominje autokefalna Crnogorska pravoslavna crkva i njezino „ujedinjenje” sa autokefalnim crkvama Kraljevine Srbije i Karlovačkom.

izvor CdM.me