NVO u pismu MILORADU Markoviću, apeluju na obustavu postupka protiv BOBANA Batrićevića… (foto)

Danas je 22 nevladina organizacija apelovala na Vrhovnog državnog tužioca (VDT), Milorada Markovića, da stane u zaštitu slobode izražavanja i naloži obustavljanje prekršajnog postupka koji je državna tužiteljka Snežana Šišević pokrenula protiv Bobana Batrićevića, autora kolumne „Torokanje po metodologiju i Đaonikiju” objavljene na portalu Antena M.

NVO upozoravaju da ovaj prekršajni postupak vraća „verbalni delikt” u crnogorsku praksu i ugrožava slobodu izražavanja neprimjereno državi koja je članica Savjeta Evrope i pretenduje na članstvo u Evropskoj Uniji.

“Obraćamo Vam se apelom da preispitate prekršajno gonjenje istoričara Bobana Batrićevića”, navodi Tea Gorjanc Prelević, izvršna direktorica NVO Akcija za ljudska prava.

Pismo iste sadržine su prethodno uputili i v.d. Vrhovnog džavnog tužioca Tatjani Begović, ali nijesu dobili odgovor, dok je sporni prekršajni postupak u međuvremenu nastavljen.

Državna tužiteljka Snežana Šišević, iz Višeg državnog tužilaštva u Podgorici, pokrenula je prekršajni  postupak protiv istoričara Bobana Batrićevića, zbog kolumne “Torokanje po metodologiju i Đaonikiju”, u kojoj je autor kritikovao kontraverzne stavove predvodnika Srpske pravoslavne crkve (SPC), mitropolita Joanikija i episkopa budimljansko-nikšićkog Metodija

. Prvo ročište glavnog pretresa je već održano 22. januara 2024. godine, a naredno je zakazano za 26. mart 2024. godine.

Nakon što je tužiteljka Šišević ocijenila da u radnjama osumnjičenog Batrićevića nema elemenata bića krivičnog djela, podnijela je zahtjev za pokretanje prekršajnog postupka protiv njega Sudu za prekršaje u Podgorici, zbog kršenja člana 19 Zakona o  javnom redu i miru CG, koji glasi:

“Ko na javnom mjestu govorom, natpisom, znakom ili na drugi način vrijeđa drugog po osnovu nacionalne, rasne ili vjerske pripadnosti, etničkog porijekla ili drugog ličnog svojstva, kazniće se za prekršaj novčanom kaznom od 250 eura do 1.500 eura ili kaznom zatvora do 60 dana.”

“Imajući u vidu Vašu nadležnost da vršite nadzor nad radom državnih tužilaštava neposrednim uvidom u njihov rad i preduzimanjem drugih odgovarajućih mjera za efikasan i zakonit rad[1], molimo Vas da ispitate radnje koje je preduzela VDT Snežana Šišević i djelujete u pravcu odustanka od prekršajnog gonjenja, kako se ozloglašena autoritarna praksa gonjenja i kažnjavanja za “verbalni delikt” ne bi vratila u državu koja je članica Savjeta Evrope i pretenduje na članstvo u Evropskoj uniji”, navodi Gorjanc Prelević.

Kako su istakli, Batrićevićev tekst “Torokanje po metodologiju i Đaonikiju” sadrži oštar kritički osvrt na kontraverzne istorijske interpretacije predstavnika SPC, ali ne i govor mržnje po osnovu vjerske pripadnosti ili drugog ličnog svojstva.

“Visoki sveštenici SPC ne bi smjeli biti zaštićeni od kritike u demokratskom društvu u kome aktivno i javno djeluju. Zabrana kritikovanja vjerskih velikodostojnika je karakteristika teokratija kao što su npr. Iran, Pakistan ili Avganistan, a Crna Gora je ipak demokratija”, navodi Gorjan Prelević.

Ukazuju da svako ima pravo, na osnovu slobode izražavanja, da javne izjave predstavnika vjerskih zajednica kritikuje i tako da zaključi da one promovišu nacionalizam, mržnju i indoktrinaciju, jer su to sve pitanja od izuzetnog opšteg interesa u mješovitoj etničkoj i vjerskoj sredini kakva je Crna Gora.

“Ko se s takvim ocjenama ne slaže, slobodan je da na njih argumentovano odgovori. Ljudsko pravo na slobodu izražavanja omogućava iznošenje jakih vrijednosnih sudova, koji sadrže i dozu vrijeđanja, pretjerivanja i provokacije, dok god su utemeljeni u činjenicama i dati u okviru rasprave od opšteg interesa.

Da je to suština tolerancije i pluralizma u demokratskom društvu, koje počiva na debati, Evropski sud za ljudska prava je objasnio u stotinama svojih presuda, među kojima su i Šabanović protiv Crne Gore i Srbije (u stavu 36) i Koprivica protiv Crne Gore (u stavu 61) iz 2011. godine”, dodaju ove NVO.

Izražavaju zabrinutost zbog formiranja predmeta od strane Osnovnog državnog tužilaštva u Podgorici protiv autora teksta Miljana Vešovića „Kako počinje građanski sukob u Crnoj Gori?“ i urednika portala Antena M, Darka Šukovića, ako je do formiranja predmeta došlo na inicijativu državnog tužioca, bez krivične prijave.

“Molimo Vas da i to provjerite. Smatramo da ni taj tekst ne sadrži elemente bilo kog krivičnog djela ili prekršaja i da je zaštićen slobodom izražavanja. Očekujemo da djelujete u pravcu zaštite slobode izražavanja i spriječite da se ograničeni resursi državnog tužilaštva iscrpljuju na neosnovano ugrožavanje te slobode”, dodaje se u saopštenju.

Apelu se pridružuju sljedeće NVO: Asocijacija Spektra, Centar za demokratiju i ljudska prava (CEDEM), Centar za demokratsku tranziciju (CDT), Centar za građanske slobode (CEGAS), Centar za građansko obrazovanje (CGO), Centar za istraživačko novinarstvo (CIN CG), Centar za monitoring i istraživanje (CeMI), Centar za obuku i obrazovanje Crne Gore, Centar za razvoj nevladinih organizacija (CRNVO), Centar za ženska prava (CŽP)…

Centar za žensko i mirovno obrazovanje ANIMA, Crnogorska LGBTIQ asocijacija Kvir Montenegro, Crnogorski PEN centar, Crnogorski ženski lobi, Društvo profesionalnih novinara Crne Gore, ERA– Savez za jednaka prava LGBTI osoba na Zapadnom Balkanu i u Turskoj, Institut za medije Crne Gore (IMCG), Juventas, Media centar, PRIMA i Crnogorsko filološko društvo.

izvor: cdm.me