LJUBOMIR Filipović: Vučićevo Ordenje za Jačanje Uticaja… (foto)

U Crnoj Gori svi koji imaju ambasade vrše neki uticaj. Po efektima uticaja Zapada, sa jasnošću možemo reći da je taj uticaj pozitivan jer su EU i NATO integracije imale transformativnu ulogu u našim reformskim procesima…

PODGORICA: Crna Gora, Zanimljivosti, vijesti, petak, 16, 02. 2024… 14: 22… LJUBOMIR Filipović: Vučićevo Ordenje za Jačanje Uticaja… (foto)

Dobro jutro! Sudeći po crnogorskim državljanima koji su odlikovani medaljama u Srbiji juče, srpska državna operacija uticaja u Crnoj Gori je i dalje aktuelna, dobro promišljena i efektivna. Kako Srbija bira ljude koje nagrađuje, i kako tako gradi bazu podrške za svoje interese?

Ne zaboravite da se priključite našoj Viber zajednici u kojoj dijelimo informacije u realnom vremenu i direktno odgovaramo na vaša pitanja.

Vučićevo ordenje za jačanje uticaja

Države legitimno šire uticaj u zemljama u kojima žele da ostvare neke interese. Ekonomske, političke, bezbjednosne– kakve god. Postoje, međutim, sredstva mekog uticaja, i sredstva tvrdog uticaja.

Najosnovniji kriterijumi prema kojima možemo prepoznati to da li metode koje neka zemlja upražnjava pripadaju jednoj ili drugoj vrsti uticaja su– 1. kriterijum privlačnosti i prinude i 2. kriterijum pozitivnog ili negativnog efekta po društvo nad kojim se uticaj vrši. Za širenje mekog uticaja u ozbiljnim državama postoji organizovana mreža institucija koja ima često ima transparentatan plan i program djelovanja.

Postoje brojni programi za razmjenu studenata i naučnika, programi posjeta i kulturne razmjenee. Meki uticaj ne vrše samo države, nego je na Zapadu njihov nosilac često nezavisno civilno društvo i njegovi instituti.

U Crnoj Gori svi koji imaju ambasade vrše neki uticaj. Po efektima uticaja Zapada, sa jasnošću možemo reći da je taj uticaj pozitivan jer su EU i NATO integracije imale transformativnu ulogu u našim reformskim procesima.

Tu treba pomenuti i novac koji dolazi sa te strane, bez kojeg neke kritične razvojne i infrastrukturne aktivnosti nikad ne bi bile moguće. Zajedno sa tim, Zapadu možemo da zahvalimo i na tome što i pored svih izazova i dalje imamo snažne i nezavisne medije i organizacije civilnog društve. Zašto? Zato što su zapadne vlade i nevladine fondacije uložile milione dolara i eura u njih.

Postoji uticaj i trećih zemalja, sa kojima nemamo savezništva i ambicije da se sa njima ekonomski integrišemo. Te zemlje u odnosu na naš odnos sa EU i NATO, a posbeno EU, možemo nazvati “trećom stranom”. Tu ulaze Srbija, Rusija, zemlje Bliskog istoka, Kina, pa i Turska, koja iako članica NATO-a, u Crnoj Gori djeluje bilateralno. Iz ovih zemalja uticaj može biti pozitivan i negativan. Kako onda da prepoznamo što je negativan uticaj? Vrlo lako.

Tvrdi uticaj se ostvaruje putem sankcija, putem prijetnje mjerama prinude, međutim tvrdi uticaj nekad može imati i formu mekog uticaja, pod čijom se maskom sprovode aktivnosti destabilizacije zemlje u kojoj se djeluje.

Kada je cilj destabilizacija društva onda se ne radi samo o tvrdom uticaju, onda se radi o malignom uticaju, koji za cilj ima podrivaje povjerenja u institucije, polarizaciju društva, haos i kreiranje političkih promjena, nakon kojih bi agenti uticaja onoga ko vrši uticaj zauzeli pozicije odlučivanja u zemlji meti uticaja.

Rusija i Srbija bez sumnje u Crnoj Gori vrše maligni uticaj. I za sada to veoma uspješno rade. Sve zemlje za vršenje uticaja u zemlji nad kojom se uticaj vrši kreiraju baze podrške (constituencies) među javnim ličnostima, političarima (kokusi, poslanički klubovi prijateljstva), novinarima, umjetnicima, privrednicima. Sve dok je cilj kreiranje privlačnosti za svoju kulturu to je ok. Kultura je sredstvo legitimog uticaja.

Međutim, to sa Srbijom i Rusijom nije slučaj. Rusija je izazivač trenutnog svjetskog poretka, koji im nikako ne odgovara. Ne sviđa im se kako su karte podijeljene 1945. i 1991.  i zato sada prevrću sto.

Isto radi i Srbija na mikronivou. Srbiji se ne sviđa kako su karte podijeljene na kraju ratova 1999. godine i zato sada želi da prevrni sto.

Juče je Vučić podijelio tovar medalja za ljude u Srbiji i prijatelje svog režima iz inostranstva. Medalju su u Crnoj Gori dobili dojučerašnji ministar pravde Kovač i, ono što je interesantnije, idavač i autor Radomir Uljarević.  Njegov brat Predrag je prije par godina dobio Trinaestojulsku nagradu od Tridesetoavgustovaca. Ko su braća Uljarević i zašto su važni?

Riječ je o uspješnim izdavačima iz Crne Gore i utemeljivačima najvećeg Sajma knjiga u Crnoj Gori. Njih često optužuju za vršenje selektivnog izdavaštva i zbog toga što iz štampe i sa rafova istiskuju crnogorske autore, a forsiraju srpske autore u Crnoj Gori. I to ne samo srpske, nego nacionalističke i režimske autore iz Srbije.

Njih se često optužuje kao ljude koji su odgovorni za to što u knjižarama širom Crne Gore skoro da ne možete kupiti knjige crnogorskih autora i što u izlozima na najvidnijim mjestima stoje knjige srpskih političara i nacionalističkih ideologa, pa i ratnih zločinaca. Obratite pažnju na te izloge u tržnim centrima kada prošetate ovih dana i možda vam bude jasnije o čemu govorim i zašto je Radovan Uljarević dobio orden.

O Kovaču ne bih trošio riječi ovog puta. Što kaže Daliborka Uljarević, bolje da je odlikovan Dritan Abazović. Imalo bi više smisla.

Toliko za danas i za ovu neđelju. Ugodan vikend želimo. Čitamo se ponovo u poneđeljak.

S poštovanjem,
Ljubomir Filipović, analitičar i kolumnista CdM- a

izvor iBalkan.net